ارزیابی خطرپذیری لرزه ‏ای شهر همدان

نوع مقاله : مقاله عمران

نویسندگان

1 گروه عمران، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 گروه عمران، دانشکده فنی ومهندسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

پیشرفت‏های بشر در خصوص پیش‏بینی زمان و مکان آزاد شدن انرژی و حرکت لایه‏های درونی زمین به نحوی که بتوان از فجایع ناشی از زلزله پیشگیری نمود بسیار اندک می‎باشد. در حال حاضر تنها راه مقابله با این پدیده طبیعی، پیش‏بینی صدمات و نیز تجهیز و آماده‏سازی ساختمان‏ها و زیرساخت‏ها به منظور کاهش آسیب‏ها و تلفات وارده می‏باشد. بطور کلی هدف از این تحقیق ارزیابی آسیب‏پذیری لرزه‏ای ساختمان‏های شهر همدان بوده به ترتیبی که با شناخت وضعیت حال حاضر ساختمان‏های موجود در شهر بتوان میزان آسیب‏پذیری آنها را در جهت افزایش ایمنی و بهبود شرایط موجود برآورد نمود. این تحقیق با استفاده از اطلاعات گردآوری شده از سازمان آمار و فناوری اطلاعات شهرداری همدان، نظیر نوع سازه‏ها، تعداد و متراژ طبقات، جمعیت نواحی، نوع خاک نواحی مختلف و سایر اطلاعات مورد نیاز و با روش هازیوس و بوسیله نسخه 6 نرم‏افزار آنالیز خطرپذیری سلنا انجام شده است. در این روش برای محاسبه عملکرد لرزه‏ای سازه، منحنی تقاضای انواع سازه‏ها با میرایی مختلف با منحنی پاسخ بر اساس نوع خاک قطع داده می‏شوند. خروجی‏های این تحقیق شامل زیربنای آسیب دیده به تفکیک نوع سازه، تلفات جانی احتمالی و خسارات مالی وارده تحت اثر زلزله طرح استاندارد 2800 ایران می‏باشد. تحلیل نتایج حاکی از آن است که نسبت خسارت متوسط شهر همدان در مناطق 3،2،1 و 4 به ترتیب به میزان 9/17، 1/16 ، 8/19 و 4/14 درصد و نسبت خسارت متوسط کل به مقدار 18 درصد پیش‏بینی می‏شود. از نرم‏افزار جی-آی-اس نیز برای نمایش خروجی‏ها استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Seismic Risk Assessment of Hamedan City

نویسندگان [English]

  • Seyed Ali Razavian Amrei 1
  • Farzam Alidoost Abadikhah 2
  • Ramin Jafari 3
1 Department of Civil Engineering, Payam Noor University, Tehran,Iran
2 Department of Civil Engineering, Payam Noor University, Tehran,Iran
3 Department of Civil Engineering, Payam Noor University, Tehran,Iran
چکیده [English]

Human progress on prediction of the time and place of release the energy and movement of the inner layers of the earth for prevent of the disaster can be cuased by an earthquake, has been very little. So now the only practical way to deal with this natural phenomenon is the pridicting of damages and then equipping and preparing to reduce the losses and casualties of it. Generally, the purpose of this study was to assess the seismic losses of structures in Hamedan to estimate the vulnerability in order to increase safety and improve conditions .This study, using informations gathered by the Statistics and Information Technology Organization of Hamedan Municipality -like type of structures, number and size of floors, population of each regions, soil types and etc.- and is implemented with the HAZUS method and the risk analysis software ''SELENA ver 6.0". In this method, for calculating the seismic performance of structures, the demand curve of various structures with different damping effects and the response curve based on soil type are crossed together.The outputs of this research include damaged area by the type of structures, probable loss of life and damage to property inflicted by the design earthquake of Iranian Seismic Code (Standard 2800). The results of the analysis indicate that the prediction of the average damage ratio of Hamedan in areas 1, 2, 3 and 4 is 17.9, 16.1, 19.8, 14.4 percent, respectively, and the average damage ratio is 18 percent. GIS 10.2 was used for illustrate the results.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Risk
  • Hamedan
  • SELENA
  • Earthquake
  • Damage
 
]1[ پایگاه ملی داده‎های علوم زمین. (1395). "اطلاعات زمین لرزه‎های ایران". آدرس اینترنتی پایگاه: www.ngdir.ir ، آدرس پست الکترونیکی: . Info@ngdir.ir  
]2[ خاکپور، ب.، حیاتی، س.، کاظمی بی‎نیاز، م.، ربانی ابوالفضلی، غ. (1392). "مقایسۀ تطبیقی تحلیلی میزان آسیب‎پذیری بافتهای شهری در برابر زلزله با استفاده از مدل‎های تحلیلی سلسله مراتبی و فازی )نمونۀ موردی: شهرلامرد(". فصلنامۀ آمایش محیط، شمارۀ22، صص38 21.
]3[ کریمی ده‎چشمه، م. (1394). "ارزیابی خطرپذیری لرزه‎ای شهر قزوین". پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، اصفهان.
]4[ سعیدیان، ع. (1388). "سرزمین و مردم ایران". نشر علم و زندگی، تهران.
 
]5[ نگارش، ح. ( 1384). "زلزله، شهرها و گسل‏ها". مجله پژوهش‏های جغرافیایی، ش52، تابستان، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
]6[ امبرسز، ن.ن.، ملویل چ.پ. (1370). "تاریخ زمین‎ لرزه‎های ایران". ترجمه ابوالحسن رده، انتشارات آگاه، تهران.
]7[ بنانیوز، ممتاز. (1394). "خبرهای صنعت ساختمان کشور". عمران-معماری-شهرسازی، بازنشر، پرتال خبری ممتاز نیوز،  www.momtaznews.com.
[8] Kainz, W. (2006). “Fuzzy Logic and GIS”. Vienna, Austria, Department of Geography and Regional Research University of Vienna.
[9] Aboonasr, S.F.G., Zamani, A., Razavipour, F and Boostani, R. (2017). “Earthquake hazard assessment in the Zagros Orogenic Belt of Iran using a fuzzy rule-based model”. Acta Geophysica, 65(4), pp.589-605.
[10] Japan International Cooperation Agency (JICA)., Centre for Earthquake and Environmental Studies of Tehran (CEST)., Tehran Municipality. (2000). “The Study on Seismic Microzoning of the Greater Tehran Area in the Islamic Republic of Iran” . Pacific Consultants International OYO Corporation.
]11[ خوشنویس، ن. (1391). "ارزیابی خطرپذیری لرزه‎ای تهران بزرگ". پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه علم و صنعت تهران.
]12[ اسکندری، م.، امیدوار، ب. (1394). "ارائه مدلی به منظور ارزیابی خسارت لرزه‎ای خطوط لوله مدفون سوخت". مجله مدلسازی در مهندسی، دانشگاه سمنان، سال 13، شماره 41.
[13] Technical report. (2006). “ International Building Code (IBC-2006)”. International Code Council, United States, January 2006.
[14] Molina, S., Lang, D.H., Lindholm, C.D., Lingvall, F. (2010). “ User Manual for the Earthquake Loss Estimation Tool : SELENA” , NORSAR and Universidad de Alicante.
]15[ قدرتی‎امیری، غ.ر.، رضویان‎امرئی ،س.ع.، شیخی، و. (1391). "بررسی رفتار کاهنده چرخه هیسترزیس در تحلیل‏های غیرخطی (پوش‎آور) برای قاب‏های بتنی خمشی ویژه بادیوار برشی". مجله مدلسازی در مهندسی، دانشگاه سمنان، سال10، شماره 30.
]16[ تابش‎پور، م.ر.، بخشی، ع. (1387). "تحلیل مود شکست و شاخص خرابی سازه‎های بتنی در زلزله". مجله مدلسازی در مهندسی، دانشگاه سمنان، سال 6، شماره 15.
[17] Chopra, A.K., Goel, R.K.A.I. (2004). “A modal pushover analysis procedure to estimate seismic demands for unsymmetric-plan buildings”, Earthquake Engineering and Structural Dynamics, Volume 33, Issue 8, Pages 903‑927.
[18] Etedali, S., Irandegani, M.A. (2015). “A proposed lateral load pattern for pushover analysis of structures subjected to earthquake excitations”. Journal of Vibroengineering, Volume 17, Issue 3, Pages 1363‑1371.
]19[ تابش‏پور ،م.، ابراهیمیان ،ح. (1389). "مقایسه نتایج تحلیل‏های دینامیکی با روش تقریبی استاندارد 2800 در تعیین بیشینه جابجایی نسبی". مجله مدلسازی در مهندسی، دانشگاه سمنان، سال 8، شماره 23.
[20] Etedali, S., Irandegani, M.A. (2011). “A new proposal of lateral load pattern for nonlinear static analysis of structures”. International Journal of Advanced Engineering Sciences and Technologies, Volume 5, Issue 2, Pages 201-208.
[21] Report ATC-40. (1996). “Seismic evaluation and retrofit of concrete buildings”. Technical report, Applied Technology Council (ATC), Redwood City, California
[22] FEMA- 273. (1997). “NEHRP guidelines for the seismic rehabilitation of buildings”. Technical report, Federal Emergency Management Agency (FEMA), Washington DC.
[23] FEMA-440. (2005). “Improvement of nonlinear static seismic analysis procedures”. Technical report, Applied Technology Council (ATC), California, USA.
[24] FEMA-356. (2000). “ Pre standard and commentary for the seismic rehabilitation of buildings”. Technical report, Federal Emergency Management Agency (FEMA), Washington DC.
[25] Technical manual. (2003). “Multi-hazard Loss Estimation Methodology”. Federal Emergency Management Agency, Washington DC, USA.
]26[ عزالدین، ا.، نادرپور، ح.، خیرالدین، ع.، قدرتی امیری، غ،ر. (1393). "تشخیص محل و میزان ترک در تیرها با استفاده از تبدیل موجک". مجله مدلسازی در مهندسی، دانشگاه سمنان، سال 12، شماره 39.
[27] Molina, S., Lang, D.H., Lindholm, C.D. (2010). “SELENA – An open-source tool for seismic risk and loss assessment using a logic tree computation procedure” . Computers & Geosciences , Volume 36, Issue 3, March 2010, Pages 257-269.
[28] Ahmad, B., Alam, A., Bhat, M.S., Ahmad, S., Shafi, M. and Rasool, R. (2017). “Seismic risk reduction through indigenous architecture in Kashmir Valley”. International Journal of Disaster Risk Reduction, 21, pp.110-117.
[29] Crowley, H., Colombi, M., Crempien, J., Erduran, E., Lopez, M., Liu, H., Mayfield, M., Milanesi, M. (2010).“GEM1 Seismic Risk Report, GEM Technical Report 2010-5, GEM Foundation”, Pavia, Italy.
]30[ دیتا بیس نقشه‎های GIS شهر همدان. (1394). سازمان آمار و فناوری اطلاعات شهرداری همدان، شهر همدان.
]31[ استاندارد 2800. (1394). "آیین‎نامه طراحی ساختمان‎ها در برابر زلزله". ویرایش چهارم، مرکز تحقیقات و ساختمان و مسکن، تهران.
]32[ نقشه های GIS توزیع جمعیت شهرداری همدان. (1394). سازمان آمار و فناوری اطلاعات شهرداری همدان، شهر همدان.